Mój mąż (50 lat) co najmniej od 20 lat ma podwyższone stężenie cholesterolu – powyżej 8 mmol/l, LDL ok. 4 mmol/l, a od 5 lat również TG ok. 2 mmol/l. Ze względu na wysokie poziomy AST, ALT i GGT (nawet 500–700 U/I) nigdy nie zażywał statyn. Około 10 lat temu miał biopsję wątroby – stwierdzono stłuszczenie gruboziarniste bez stanu zapalnego i oprócz diety niczego nie zalecono. Mąż nie nadużywa alkoholu, do uszkodzenia wątroby doszło najprawdopodobniej na skutek zatrucia oparami lakieru do podłogi (silne bóle brzucha, a z czasem pogarszające się wyniki prób wątrobowych). Mąż przyjmuje regularnie kwasy omega-3, Polocard i je otręby owsiane. Takimi „domowymi” sposobami udaje się obniżyć stężenie cholesterol o ok. 1 mmol. Czy są obecnie, jakiś nowe leki, które przy takich wynikach enzymów wątrobowych mógłby przyjmować, aby skutecznie obniżyć stężenie cholesterolu?
Podwyższone stężenie cholesterolu w surowicy, zwłaszcza frakcji LDL cholesterolu, stanowi ważny czynnik ryzyka rozwoju miażdżycy. W celu ustalenia właściwego sposobu leczenia takich zaburzeń należy określić całkowite ryzyko sercowo-naczyniowe, czyli prawdopodobieństwo wystąpienia u danej osoby zdarzenia sercowo-naczyniowego związanego z miażdżycą w określonym czasie. W ocenie tego ryzyka (karta ryzyka SCORE), poza stężeniem cholesterolu w surowicy bierze się pod uwagę inne czynniki, takie jak wiek, płeć, palenie papierosów, współistnienie nadciśnienia tętniczego. Ryzyko wystąpienia powikłań sercowo-naczyniowych zwiększa też istotnie rozpoznana wcześniej choroba serca lub naczyń (np. przebyty zawał serca lub udar mózgu) oraz współistnienie cukrzycy i przewlekłej choroby nerek.
W zależności od ocenionego tymi sposobami stopnia ryzyka oraz wyjściowego stężenia cholesterolu zaleca się modyfikację stylu życia i leczenie dietetyczne. Ponadto lekarz zaleci odpowiednie leczenie farmakologiczne.
W leczeniu farmakologicznym hiperlipidemii najczęściej stosuje się statyny. Są one jednak przeciwwskazane u osób z czynną chorobą wątroby.
U chorych, u których istnieją przeciwwskazania do stosowania statyn można zalecić inne leki, np. ezetymib, żywice jonowymienne, kwas bempediowy, inhibitory PCSK9. Nie ma jednak uniwersalnego schematu leczenia hipercholesterolemii.
W przedstawionym przypadku należy zgłosić się do lekarza, aby ocenić całkowite ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych i ustalić docelowe stężenie cholesterolu. Jeżeli leczenie dietetyczne i modyfikacja stylu życia okażą się nieskuteczne w uzyskaniu optymalnego stężenia cholesterolu, należy ponownie ocenić czynność wątroby i na podstawie aktualnych wyników badań zdecydować, czy będzie możliwe leczenie farmakologiczne hipercholesterolemii wymienionymi lekami.