×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Jaką dietę należy stosować w przypadku zwiększonego stężenia cholesterolu oraz triglicerydów?


Aktualizacja: dr n. med. Dominika Wnęk, dietetyk

Szczegółowe informacje na temat diety dla osób ze zwiększonym stężeniem choresterolu przeczytasz tutaj:
Hipercholesterolemia: Dieta na obniżenie cholesterolu - jadłospis, przepisy

Wśród czynników żywieniowych które najsilniej wpływają na stężenie cholesterolu frakcji LDL wymienia się:

Produkty o dużej zawartości nasyconych kwasów tłuszczowych to przede wszystkim mięso, wyroby wędliniarskie i produkty mleczne. Z kolei wśród produktów roślinnych obfitujących w nasycone kwasy tłuszczowe wymienia się tłuszcz palmowy i kokosowy. Produkty te poza faktem niekorzystnego oddziaływania na parametry gospodarki lipidowej są jednocześnie bogate w cholesterol pokarmowy (zawartość cholesterolu w wybranych produktach zestawiono w tabeli poniżej). Podkreśla się także, konieczność zastępowania produktów obfitujących w nasycone kwasy tłuszczowe olejami bogatymi w nienasycone kwasy tłuszczowe, czyli: olejem rzepakowym, słonecznikowym, sojowym oraz oliwą.

Z kolei kwasy tłuszczowe trans zwiększają stężenie cholesterolu frakcji LDL w podobnym stopniu jak kwasy nasycone, a ponadto zmniejszają stężenie cholesterolu frakcji HDL (co uważa się za zjawisko niekorzystne).

Naturalne kwasy tłuszczowe trans, które w stosunkowo niewielkich ilościach występują w mięsie przeżuwaczy i produktach mlecznych, nie wpływają niekorzystnie na stężenie frakcji LDL. Podkreśla się, że główne źródło kwasów tłuszczowych trans wpływających niekorzystnie na parametry gospodarki lipidowej stanowią częściowo uwodornione kwasy tłuszczowe trans pochodzenia przemysłowego. Ich źródłem są przede wszystkim wyroby cukiernicze, zupy w proszku oraz posiłki typu fast food.

Kolejny czynnik żywieniowy korzystnie wpływający na stężenie cholesterolu całkowitego i frakcji LDL to błonnik pokarmowy. Podkreśla się tu szczególną rolę rozpuszczalnych frakcji błonnika pokarmowego. Ich źródłem są przede wszystkim owoce i warzywa, pełnoziarniste produkty zbożowe oraz nasiona roślin strączkowych.

Wśród produktów pomocnych w utrzymaniu prawidłowych wartości cholesterolu całkowitego i frakcji LDL wymienia się żywność wzbogaconą w sterole i stanole roślinne. Obecnie dostępne są margaryny, jogurty i serki twarogowe z tzw. fitosterolami. Podkreśla się jednak, że spożywanie takich produktów nie zastępuje innych zmian w diecie i może działać jedynie wspomagająco.

Polecamy:
Masło czy margaryna - co jest zdrowsze?

Zawartość cholesterolu Produkty
duża
  • wątróbka kurczaka, cielęca, wieprzowa, wołowa
  • pasztet pieczony, salceson, kaszanka
  • żółtko jaja kurzego
  • majonez
  • ikra ryb (kawior), skorupiaki
średnia
  • salami
  • kabanosy
  • kiełbasa krakowska sucha
  • kaczka, gęsina
  • pełnotłuste mleko, masło, śmietana, lody
  • ser Feta
  • ser Gouda pełnotłusty
  • ser Camembert
  • przetworzone placki, ciasta, ciastka i wyroby cukiernicze
mała
  • ryby niepanierowane (białe i tłuste ryby morskie)
  • ryby konserwowane w oleju roślinnym
  • bardzo chude mięsa, drób bez skóry
  • odtłuszczone mleko, odtłuszczony jogurt
  • serek wiejski
  • chleb
  • margaryny o małej zawartości tłuszczu
nie zawierają cholesterolu
  • wszystkie warzywa i oleje roślinne
  • owoce, włącznie z awokado i oliwkami
  • orzechy
  • płatki śniadaniowe, makaron (bez dodatku jaj)
  • ryż, popcorn (bez masła)
  • białko jajek, bezy
  • cukier

Zmniejszenie stężenia triglicerydów można osiągnąć przez ograniczenie spożycia węglowodanów, szczególnie łatwo przyswajalnych, oraz alkoholu, a także przez zwiększenie spożycia ryb. Należy pamiętać o codziennym spożywaniu warzyw i owoców.

Obserwuje się także, że nadmierne spożycie fruktozy (>10% wartości energetycznej diety) przyczynia się do zwiększenia stężenia triglicerydów (dotyczy to przede wszystkim osób z hipertriglicerydemią lub otyłością brzuszną). Zwraca się także uwagę na konieczność ograniczenia w diecie sacharozy (czyli disacharydu zbudowanego z cząsteczek glukozy i fruktozy), gdyż stanowi ona ważne źródło fruktozy w diecie. Źródłem sacharozy w diecie jest cukier spożywczy.

Piśmiennictwo

Opracowano na podstawie: F. Mach, C. Baigent, A.L. Catapano, K.C. Koskinas, M. Casula, L. Badimon, M.J. Chapman, G.G. De Backer, V. Delgado, B.A. Ference, I.M. Graham, A. Halliday, U. Landmesser, B. Mihaylova, T.R. Pedersen, G. Riccardi, D.J. Richter, M.S. Sabatine, M.R. Taskinen, L. Tokgozoglu, O. Wiklund: ESC Scientific Document Group.: 2019 ESC/EAS Guidelines for the management of dyslipidaemias: lipid modification to reduce cardiovascular risk European Heart Journal, 2020; 41: 111–188
07.06.2023
Wybrane treści dla Ciebie
  • Produkty żywnościowe pomocne w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów
  • Dieta w chorobie refluksowej
  • Dobry cholesterol i zły cholesterol
  • Jakimi lekami można skutecznie obniżyć cholesterol u osób z uszkodzoną wątrobą?
  • Dieta w profilaktyce i leczeniu niedoborów żelaza u sportowców
  • Dieta w chorobie Alzheimera
  • Hipercholesterolemia rodzinna
  • Sterole i stanole roślinne
  • Dieta cukrzycowa
  • Regeneracja i oczyszczanie wątroby – czy wspomaganie jest potrzebne?
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta