×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Oleje roślinne i tłuszcze ryb w profilaktyce sercowo-naczyniowej

dr n. med. Dominika Wnęk, dietetyk

Czy oleje roślinne i tłuszcze ryb zapobiegają miażdżycy, zawałom sercaudarom mózgu?


Fot. Kristina Snowasp/ pexels.com

Oleje roślinne i tłuste ryby morskie to rzeczywiście produkty, które zmniejszają ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Oleje roślinne są źródłem jednonienasyconych kwasów tłuszczowych (MUFA), a ryby (zwłaszcza tłuste ryby morskie) źródłem wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega–3. Te ostatnie zalicza się do niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), co oznacza, że muszą być one dostarczane wraz z pożywieniem, gdyż organizm nie jest w stanie ich sam syntetyzować.

W związku z tym, że zaleca się redukcję spożycia nasyconych kwasów tłuszczowych (głównie tłuszczów zwierzęcych oraz tłuszczów kokosowego i palmowego) do mniej niż 10% energii, powinno się je zastąpić właśnie przez MUFA (oleje roślinne, orzechy, nasiona, awokado) i PUFA (przede wszystkim tłuste ryby morskie obfitujące w kwasy omega - 3) oraz węglowodany z produktów pełnoziarnistych.

Niekorzystne w kontekście chorób sercowo-naczyniowych jest także spożycie kwasów tłuszczowych trans. Powstają one podczas przemysłowego utwardzania tłuszczów roślinnych. Powodują zwiększenie stężenia cholesterolu całkowitego, frakcji LDL, a dodatkowo zmniejszają stężenie frakcji HDL cholesterolu. W aktualnych wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego z 2021 roku dotyczących prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego wskazano, że ilość kwasów tłuszczowych trans w diecie powinna być minimalizowana, przy braku ich spożycia z produktów przetworzonych (margaryny twarde, tłuszcze cukierniczy, posiłki fast-food i dania instant np. zupki w proszku)

Poza powyższymi rekomendacjami wskazano także, że w prewencji chorób sercowo-naczyniowych zaleca się wzorzec dietetyczny oparty bardziej na pokarmach roślinnych niż zwierzęcych. Ponadto zaleca się:

  • ograniczenie spożycia soli do <5 g na dzień
  • spożycie 30–45 g błonnika na dzień, optymalnie z produktów pełnoziarnistych
  • spożycie ≥200 g owoców na dzień (≥2–3 porcje)
  • spożycie ≥200 g warzyw na dzień (≥2–3 porcje)
  • spożycie mięsa czerwonego powinno się zredukować do maksimum 350–500 g na tydzień, szczególnie ograniczać należy mięso przetworzone
  • spożycie ryb 1–2 razy/tydzień, w szczególności ryb tłustych (źródło kwasów omega-3)
  • spożycie 30 g niesolonych orzechów na dzień
  • ograniczenie spożycia alkoholu do maksimum 100 g/tydzień
  • unikanie napojów słodzonych, w tym soków owocowych oraz słodkich napojów gazowanych i niegazowanych.

Piśmiennictwo

Wytyczne ESC 2021 dotyczące prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego w praktyce klinicznej.
21.02.2023
Zobacz także
Wybrane treści dla Ciebie
  • Tran – właściwości, skład, dawkowanie
  • Dobry cholesterol i zły cholesterol
  • Miażdżyca
  • Czy awokado może leczyć trądzik?
  • Dieta w zespole metabolicznym
  • Cholesterol - funkcje, źródła, frakcje, stężenie
  • Sterole i stanole roślinne
  • Dieta w chorobie Alzheimera
  • Kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6 – źródła i właściwości
  • Choroba wieńcowa
Inne pytania
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta